Theo Khoản 3 Điều 11 Thông tư 59/2021/TT-BCA, cán bộ Công an sẽ thu lại Chứng minh nhân dân (CMND), Thẻ căn cước công dân (CCCD) đang sử dụng khi công dân làm thủ tục chuyển từ CMND sang thẻ CCCD hoặc đổi thẻ CCCD.
Đồng thời, khoản 8 Điều 5 Thông tư 60/2021/TT-BCA cũng quy định Thu hồi CMND, CCCD cũ đối với trường hợp công dân làm thủ tục đổi từ CMND sang thẻ CCCD, đổi thẻ CCCD.
Như vậy, sau khi cấp CCCD sẽ phải thu hồi CMND. Khi đó, CMND sẽ không còn giá trị sử dụng dù còn nguyên vẹn và còn hạn sử dụng. Đồng nghĩa với việc pháp luật hiện hành chỉ ghi nhận duy nhất một loại giấy tờ tùy thân với mỗi người ở mỗi thời điểm, hoặc là CMND hoặc là CCCD.
Cá nhân nếu đã được cấp CCCD nhưng vẫn cố tình sử dụng CMND cũ khi thực hiện các giao dịch, thủ tục hành chính, người dùng có thể bị phạt hành chính vì lỗi không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thẻ Căn cước công dân.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 10 Nghị định 144/2021, mức phạt đối với vi phạm này là từ 300-500.000 đồng. Ngoài ra, việc sử dụng song song Chứng minh thư và Căn cước công dân có thể gặp nhiều rủi ro pháp lý đặc biệt là khi dùng CMND cũ hết hiệu lực để tham gia các hợp đồng, giao dịch hoặc thực hiện thủ tục hành chính.
Mặt khác, khi thực hiện thủ tục xuất, nhập cảnh, người có hộ chiếu ghi số CMND cũ rất có thể bị cán bộ hải quan các nước làm khó do thông tin trên CCCD và hộ chiếu không khớp nhau. Hoặc khi thực hiện các giao dịch tại ngân hàng, người dân bắt buộc xuất trình giấy tờ tùy thân còn hạn.
Trong khi đó, thủ tục sửa đổi thông tin trên hộ chiếu khá đơn giản, người dân chỉ cần có hộ chiếu và CCCD mới là có thể làm được. Hơn nữa, khi đổi CMND sang CCCD, người dân cần cập ngay nhật số CCCD mới với ngân hàng.
Đồng thời, khi được cấp CCCD, người đóng các loại bảo hiểm xã hội cần làm thủ tục điều chỉnh thông tin để cơ quan bảo hiểm cập nhật, điều chỉnh trong cơ sở dữ liệu; thông báo cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp; cập nhật thông tin sổ đỏ.
Để đảm bảo thống nhất thông tin và tránh rủi ro, tranh chấp sau này, khi đã làm CCCD mới, người dân chỉ nên dùng duy nhất thẻ CCCD này trong tất cả các giao dịch, thủ tục. Thẻ CCCD gắn chíp mới đã tích hợp tất cả thông tin về nhân thân cũng như số CMND cũ nên cá nhân có thể hoàn toàn yên tâm khi sử dụng.